Đối với người Việt Nam, cà phê được xem là một văn hóa. Một ly cà phê buổi sáng là một thói quen hàng ngày, mà nếu không có, sẽ khiến nhiều người Việt Nam cảm thấy bồn chồn, thiếu thốn. Không chỉ ở Việt Nam, trên thế giới nhiều nước như Mỹ cũng có thói quen dùng cà phê mỗi ngày, nhưng cà phê có công dụng gì, tốt hay xấu cho sức khỏe?

Uống cà phê trở thành thói quen của nhiều người

Cà phê giúp chống ung thư?

Các nhà khoa học thừa nhận rằng cà phê là một phối hợp phức tạp các hợp chất hóa học với những tác dụng tiềm tàng, cả tốt lẫn xấu. Dựa trên nhiều cuộc nghiên cứu hồi gần đây thì cà phê có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe.

Thông tín viên Art Chimes của Đài VOA tường trình rằng một cuộc nghiên cứu mới phối hợp kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu khác, cho thấy là những người uống nhiều cà phê, ít có nguy cơ phát bệnh ung thư miệng và cổ họng hơn, so với những người không uống hoặc uống ít cà phê hơn.

Bác sĩ Mia Hashibe thuộc Trường Y Khoa Đại học Utah, nghiên cứu sự liên hệ giữa thói quen uống cà phê với một số loại ung thư ở cổ và đầu.

Cà phê giúp giảm khả năng mắc một số bệnh ung thư

Bà giải thích: “Chúng tôi thấy tác dụng chống ung thư nơi nhóm người uống 5 tách cà phê mỗi ngày hay nhiều hơn. Nguy cơ có thể giảm tới 40%. Nhưng chúng tôi không thấy có tương quan nào giữa hiện tượng này nơi những người chỉ uống 3 tách cà phê, hay ít hơn mỗi ngày.

Bà Hashibe nói hiện chưa rõ vì nguyên do nào cà phê có thể bảo vệ những người uống cà phê chống một số hình thức ung thư.

Bà nói: “Có một số hóa chất được gọi là “chất chống oxid-hóa” trong cà phê. Cho nên chúng tôi nghĩ rằng có lẽ những hợp chất ấy đóng một vai trò trong việc bảo vệ người tiêu thụ chống lại nhiều chứng ung thư.”

Cà phê có thể giúp chống lại bệnh Alzheimer

Bản tin tháng Sáu của Trường Y Khoa, Đại học Harvard, nói cà phê có thể giúp chống lại bệnh Alzheimer. Các nhà nghiên cứu nói muốn có tác dụng, cần đến 500 mg cafein mỗi ngày, tức tương đương với khoảng 5 tách cà phê, mới có đủ cafein để bảo vệ não bộ. Uống một hay 2 tách cà phê mỗi ngày, theo các chuyên gia, sẽ không mang lại tác dụng đó.

Đối với nhiều người, 5 tách cà phê mỗi ngày là quá nhiều, tiêu thụ một lượng cafein cao như thế có thể gây khó chịu, đưa đến những triệu chứng như cảm thấy bồi hồi, tim đập mạnh.

Đối với những người ghiền cà phê, thì 5 tách cà phê là chuyện thường tình. Ông Gary Arendash làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Bệnh Alzheimer thuộc Đại học Florida, uống từ 5 đến 6 tách mỗi ngày, và ông tin rằng cafein có tác dụng bảo vệ não bộ.

Ông cùng các đồng nghiệp nghiên cứu tác động của cafein trên não bộ các con chuột mắc bệnh Alzheimer. Toán nghiên cứu phát hiện rằng cho thêm cafein vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày của chuột đưa đến nhiều cải thiện đáng kể. Các con chuột thí nghiệm đạt kết quả tốt hơn trong các cuộc xét nghiệm trí nhớ ngắn hạn và khả năng tư duy, với điều kiện chúng được cấp đủ cafein.

Ông Arendash nói một lượng cafein tương đương với cafein chứa trong từ 2 tới 3 tách cà phê cho một người, không đủ để có tác dụng đối với các con chuột thí nghiệm.

Sau khi thu thập chứng cứ, toán nghiên cứu kết luận rằng các con chuột tiêu thụ đủ cafein cho thấy mức protein dạng sợi bất thường giảm tới 50%, người ta tin loại protein này là yếu tố then chốt trong tiến trình phát bệnh Alzheimer.

Kết quả cuộc nghiên cứu nơi các con chuột thí nghiệm đã không được chú ý, nếu các nhà khoa học khác không khởi sự thu thập chứng cớ cho thấy thói quen uống cà phê đều đặn cũng có lợi cho con người.

Trong một cuộc nghiên cứu tại Phần Lan mới đây, 1,400 đối tượng có thói quen uống cà phê được theo dõi trong suốt hơn 2 thập niên. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng có một nhóm đặc biệt được hưởng nhiều lợi ích y tế nhất: đó là nhóm người uống từ 3 đến 5 tách cà phê mỗi ngày, và trong lứa tuổi từ 40 đến 50.

Ông Huntington Potter, một nhà sinh học thần kinh tại Đại học South Florida nói: “Trong nhóm này nguy cơ phát bệnh Alzheimer vào lứa tuổi 70 giảm từ 65 đến 75%.”

Cà phê có thể giúp chống lại bệnh Alzheimer

Một số cuộc nghiên cứu kém quy mô hơn tại Châu Âu cũng đưa đến những kết quả tương tự.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu chuyên về bệnh Alzheimer làm việc cho Bệnh Viện Phụ Khoa Brigham tại Đại học Harvard, bà Reisa Sperling khuyến cáo: “Thực tình tôi do dự, không dám nói chắc là có chứng cớ rộng rãi cho thấy cà phê có thể ngăn chận bệnh Alzheimer.”

Bà nói một giả thuyết là những người uống cà phê thường xuyên có chung một số thói quen khác, có thể dẫn đến kết quả tích cực như vừa nói. Bà đoán rằng những người có thói quen uống cà phê, cũng là những người thích hoạt động hơn, cả về mặt tinh thần lẫn thể chất, so với những người cùng lứa tuổi, chỉ ngồi xem Tivi cả ngày.

Nhà nghiên cứu Sperling nói bệnh Alzheimer là một chứng bệnh vô cùng phức tạp. Hoạt động tay chân và một chế độ dinh dưỡng tốt có thể bảo vệ một người chống bệnh Alzheimer, nhưng về phần lớn, nguy cơ mắc bệnh này là do các yếu tố di truyền định đoạt.

Như vậy một ly cà phê thơm ngon có thể giúp chúng ta tập trung, và cảm thấy hưng phấn khi bắt đầu một ngày làm việc hay học tập, mặc dù vậy các nhà nghiên cứu khuyến cáo rằng nếu uống cà phê nhiều đến nổi làm cho ta mất ngủ cả đêm, thì cà phê sẽ có hại cho sức khỏe, bởi vì giấc ngủ cũng là yếu tố hết sức quan trọng cho sức khỏe của chúng ta.

Ta thấy bên cạnh tác hại làm chúng ta mất ngủ khi sử dụng. Thì cà phê cũng mang lại cho nhiều lợi ích cho sức khỏe không ngờ đến. Bên cạnh đó cà phê còn là một trong những phương pháp dưỡng tóc hư tổn hiệu quả. “Dùng nhưng đừng quá lạm dụng” là cách tốt nhất khi uống cà phê.